Αλλάζει φιλοσοφία, μειώνει πρόστιμα, αυξάνει διοικητικές ποινές, αλλά δεν συσχετίζει προς το παρόν τα πρόστιμα με το εισόδημα του παραβάτη ο νέος αναθεωρημένος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες.
Η νέα κατηγοριοποίηση των παραβάσεων ανάλογα με τη συχνότητα και τον βαθμό επικινδυνότητας δίνει έμφαση στις επικίνδυνες παραβάσεις, ενώ εντάσσονται διοικητικά μέτρα για άλλες, που σύμφωνα με τον νομοθέτη θα «πονέσουν» περισσότερο τον παραβάτη απ’ ό,τι ένα πρόστιμο.
Η «Κ» συγκέντρωσε τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τροχαίας για τις συνηθέστερες παραβάσεις του ισχύοντος ΚΟΚ, σκιαγραφώντας ποιες προβλέψεις του νέου Κώδικα αφορούν και επηρεάζουν την πλειονότητα των οδηγών.
Διοικητικά πρόστιμα, όπως άμεση αφαίρεση πινακίδων κυκλοφορίας και άδειας οδήγησης για 60 ημέρες, προβλέπει ο νέος ΚΟΚ για μία σειρά από παραβάσεις. Μεταξύ αυτών, η χρήση κινητού τηλεφώνου χωρίς ακουστικά ή ανοιχτή ακρόαση, διάταξη για την οποία καταλογίστηκαν το α΄ 6μηνο του 2017 συνολικά 12.059 πρόστιμα, αυξημένα κατά 10,2% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2016. Χωρίς ζώνη ασφαλείας «πιάστηκαν» το παραπάνω διάστημα συνολικά 14.944 οδηγοί, μειωμένοι κατά 4,3%. Αντιστοίχως, μείωση εμφάνισε και ο αριθμός των δικυκλιστών που δεν φορούσε κράνος. Συγκεκριμένα το α΄ 6μηνο του 2017 καταλογίστηκαν 25.241 πρόστιμα για μη χρήση κράνους, μειωμένα κατά 10,7%. Αύξηση εμφάνισαν όμως οι οδηγοί - γονείς που μετέφεραν τα παιδιά τους χωρίς παιδικό κάθισμα. Συνολικά εντοπίστηκαν 348 παραβάσεις, ενισχυμένες κατά 28,9%.
Στην παραπάνω κατηγορία των διοικητικών προστίμων (άμεση αφαίρεση πινακίδων κυκλοφορίας και άδειας οδήγησης για 60 ημέρες) εντάσσεται η παρεμπόδιση ραμπών διάβασης ή χώρων στάθμευσης ΑμεΑ και η άσκοπη χρήση της λωρίδας εκτάκτου ανάγκης (ΛΕΑ), αλλά και η ρίψη αντικειμένων που μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιά, όπως το τσιγάρο. Την ίδια στιγμή, ο νέος ΚΟΚ προβλέπει την οριζόντια μείωση κατά 40% σε όλα τα πρόστιμα με εξαίρεση τις παρακάτω παραβάσεις, που θεωρούνται επικίνδυνες για την ανθρώπινη ζωή. Μεταξύ αυτών, η κατανάλωση αλκοόλ, η παραβίαση του STOP, η παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη και το αντικανονικό προσπέρασμα. Σημειώνεται ότι κατά το α΄ 6μηνο του 2017 η κατανάλωση αλκοόλ οδήγησε στον καταλογισμό 14.680 προστίμων, ενισχυμένα κατά 4,6%.
Επίσης, διαπιστώθηκαν 1.562 παραβάσεις (αύξηση 3,6%), που αφορούσαν την παραβίαση STOP, 7.809 παραβιάσεις κόκκινου σηματοδότη (αύξηση 7,9%) και 2.613 παραβάσεις για αντικανονικό προσπέρασμα μειωμένες κατά 11,2%. Ειδικότερα, η μείωση της τελευταίας κατηγορίας παραβάσεων σχετίζεται με την οικονομική συγκυρία κατά την οποία οι ιδιοκτήτες Ι.Χ. οδηγούν με γνώμονα τον περιορισμό της κατανάλωσης καυσίμων.
Τονίζεται ότι παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες, προς το παρόν «παγώνει» η πρόβλεψη για προσαύξηση του προστίμου μέχρι το τριπλάσιο, ανάλογα με το εισόδημα. Παρέχεται, όμως, η δυνατότητα στον εκάστοτε υπουργό Υποδομών να προχωρήσει στην έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης για να ενεργοποιήσει τη ρύθμιση.
Αντιστοίχως, δεν συμπεριλαμβάνεται στον νέο ΚΟΚ η αύξηση του ορίου ταχύτητας κίνησης των οχημάτων στις εθνικές οδούς στα 150 χλμ./ώρα. Το υπουργείο Υποδομών έκανε κατά τη διαδικασία διαβούλευσης που προηγήθηκε δεκτό το αίτημα των συγκοινωνιολόγων που υπερτόνισαν ότι η υπερβολική ταχύτητα αποτελεί την κυριότερη αιτία ατυχημάτων, ενώ σημείωσαν ότι πουθενά στην Ευρώπη –με εξαίρεση συγκεκριμένες κεντρικές αρτηρίες στη Γερμανία– δεν ισχύουν τόσο αυξημένα όρια ταχύτητας.
Και ποδήλατα
Περίοπτη θέση στον νέο ΚΟΚ καταλαμβάνουν τα ποδήλατα. Το νέο πλαίσιο κανόνων καθορίζει συγκεκριμένες προβλέψεις για την κυκλοφορία ποδηλάτων, με δεδομένη την αυξητική τάση που παρατηρείται στην κυκλοφορία τους μέσα στις πόλεις. Σημειώνεται ότι πρόκειται για αίτημα των ποδηλατών πολλών ετών, καθώς οι μετακινήσεις με τα ποδήλατα αυξάνονται συνεχώς, με αποτέλεσμα να κρίνεται απαραίτητη η θέσπιση κανόνων. Συγκεκριμένα, καθορίζεται η ειδική σήμανση οδών με πινακίδες για τα ποδήλατα, ενώ η οριζόντια σήμανση προβλέπει κατά μήκος διαγραμμίσεις, κατά πλάτος διαγραμμίσεις, ειδικές διαγραμμίσεις. Παράλληλα, οι ποδηλάτες θα αποκτήσουν τα... φανάρια τους.
Στο στόχαστρο του ελεγκτικού μηχανισμού θέτει ο νέος ΚΟΚ και τους επαγγελματίες οδηγούς βαρέων οχημάτων. Σε περίπτωση που κινούνται συνεχώς στην αριστερή λωρίδα ή τη χρησιμοποιούν για προσπεράσεις, προβλέπεται η απευθείας αφαίρεση πινακίδων και άδειας οδήγησης για 30 ημέρες. Σε περίπτωση υποτροπής, το δίπλωμα αφαιρείται για διπλάσιο χρονικό διάστημα και ο παραβάτης υποχρεούται σε επανεξέταση για την επανέκδοσή του.