«Ξεκινώ να πάω στη δουλειά και η γυναίκα μου με αντιμετωπίζει σαν να είμαι στρατιώτης στον πόλεμο. Πιάνουμε βάρδια μετά φόβου Θεού, ενώ δεν είναι λίγοι οι συνάδελφοι που αρνούνται να εκτελέσουν ορισμένα από τα γνωστά και ως “επικίνδυνα δρομολόγια”», περιέγραφε τον Φεβρουάριο του 2017 στην «Κ» ο Νίκος, οδηγός λεωφορείου των ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) που επιθυμούσε να διατηρήσει την ανωνυμία του, επίσης από φόβο. Δύο χρόνια αργότερα οι συνθήκες δεν φαίνεται να έχουν αλλάξει καθόλου. Σίγουρα όχι προς το καλύτερο.
Ακόμη ένα περιστατικό ήρθε να προστεθεί στη μακρά λίστα των βανδαλισμών, επιθέσεων, εμπρησμών που βιώνουν σχεδόν καθημερινά οι οδηγοί των λεωφορείων των ΟΣΥ. Ο οδηγός του λεωφορείου που εκτελούσε το δρομολόγιο Ανθούπολη - Καματερό έπεσε θύμα ληστείας προχθές το βράδυ (περίπου 10.30 μ.μ.) στο Ίλιον. Πέντε νέοι που επέβαιναν στο λεωφορείο, απείλησαν τον οδηγό και του απέσπασαν το κινητό τηλέφωνο και το κράνος. Στη συνέχεια έσπασαν το μπροστά τζάμι του οχήματος και έφυγαν. Σημειώνεται ότι προ διμήνου περίπου, λεωφορείο της ίδιας γραμμής είχε «πέσει θύμα» βανδαλισμών κοντά στο τέρμα του δρομολογίου στο Καματερό. Οι εργαζόμενοι εξηγούν ότι πρόκειται για καθημερινό φαινόμενο, ενώ μετά το προχθεσινό περιστατικό αποφάσισαν να τροποποιήσουν το δρομολόγιο της γραμμής 701 (Ανθούπολη - Καματερό) από τις έξι το απόγευμα. «Πρόκειται για πρακτική που ακολουθείται πολύ συχνά, ειδικά τον χειμώνα», εξηγεί στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΑ Κωνσταντίνος Σιορίκης. «Όταν πριν από λίγο καιρό επαναφέραμε το συγκεκριμένο δρομολόγιο στην κανονικότητά του, είχαμε τονίσει ότι στο επόμενο περιστατικό θα προβούμε ξανά σε τροποποίησή του. Προέχει η ασφάλεια των συναδέλφων μας», συμπληρώνει ο ίδιος.
Αντίστοιχη περίπτωση αποτελεί η λεωφορειακή γραμμή 805 στον Ασπρόπυργο, η οποία λόγω των συστηματικών επιθέσεων σταματά την εκτέλεση δρομολογίων νωρίτερα και πριν διανύσει το σύνολο της προγραμματισμένης διαδρομής για λόγους ασφαλείας. Τον χειμώνα διακόπτονται γύρω στις 6 μ.μ. τα δρομολόγια γιατί σκοτεινιάζει, αλλά το καλοκαίρι η διακοπή μετατίθεται για τις 7 μ.μ. περίπου. Αποτέλεσμα όμως είναι να παρακάμπτονται έξι στάσεις. Σε περιόδους που διαπιστώνεται ηρεμία, οι οδηγοί ξαναδρομολογούν κανονικά τα λεωφορεία. Για ένα διάστημα μάλιστα τα δρομολόγια της γραμμής 805 πραγματοποιούνταν με τη συνοδεία περιπολικού, κάτι που πρακτικά όμως δεν μπορεί να εφαρμοστεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Ο φόβος συνοδεύει τη μεγαλύτερη μερίδα εργαζομένων στις ΟΣΥ, όπως παραδέχονται οι ίδιοι. Μεταξύ των οδηγών υπάρχουν οι πιο έμπειροι, οι πιο ψύχραιμοι και εκείνοι που αρνούνται να υποβάλλουν τον εαυτό τους σε αυτή τη δοκιμασία. Υπάρχει όμως αλληλεγγύη. «Όταν βλέπουμε ότι συνάδελφος θέλει να αποφύγει ένα από τα επίφοβα δρομολόγια, τον αντικαθιστά άλλος αμέσως, χωρίς δεύτερη κουβέντα», περιγράφουν στην «Κ», τονίζοντας ότι προστατεύουν τον ίδιο τον οδηγό, τους επιβάτες και συνολικά το συγκοινωνιακό έργο. Οσον αφορά τους πιο έμπειρους, είναι εκείνοι που καταλαβαίνουν τους «ύποπτους» επιβάτες από τις κινήσεις τους και «έχουν τον νου τους» εξηγεί στην «Κ» ο Ηλίας, οδηγός λεωφορείου.
Υπάρχουν περιοχές του δικτύου των ΟΣΥ που θεωρούνται επικίνδυνες και αποτελούν «γκρίζες ζώνες», όπου σημειώνονται συχνότερα επιθέσεις. Εργαζόμενοι των ΟΣΥ σημειώνουν ότι δεν υπάρχει τρόπος καταπολέμησης των περιστατικών, ενώ η αστυνομία δεν είναι σε θέση να διαθέσει περιπολικά, τα οποία θα συνοδεύουν τα λεωφορεία καθ’ όλη τη διάρκεια των διαδρομών. Τα επικίνδυνα δρομολόγια είναι αυτά που εκτελούνται σε περιοχές όπως η Ελευσίνα, το Ανω Πέραμα, το Μενίδι, η Ζωφριά, τα Ανω Λιόσια και ο Ασπρόπυργος. Οι μαρτυρίες οδηγών κάνουν λόγο για επιθέσεις με πέτρες, ρίψεις μολότοφ, εκφοβισμό επιβατών, παρενοχλήσεις γυναικών, ακόμη και χρήση ναρκωτικών μέσα στα λεωφορεία.
Αφήνουν αιχμές
Τόσο το Συνδικάτο Εργαζομένων ΟΑΣΑ επισήμως, όσο και οι οδηγοί μεμονωμένα αφήνουν αιχμές για αδράνεια από πλευράς της εταιρείας. Ακόμη και οι εξαγγελίες για τη συνδρομή αστυνομικών όσον αφορά την ασφάλεια των αστικών συγκοινωνιών αφήνουν ελαφρώς αδιάφορους τους οδηγούς των ΟΣΥ. «Τι θα κάνουν ακριβώς; Θα συνοδεύουν όλα τα λεωφορεία σε κάθε τους δρομολόγιο;» αναρωτιούνται. «Η διοίκηση σφυρίζει αδιάφορα, είναι σαν να μην ενδιαφέρονται για την εύρυθμη λειτουργία των μέσων, ούτε για την ασφάλεια επιβατών ή εργαζομένων», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Σιορίκης.